Gelaagd leiderschap door de generaties heen

Auteur(s): Ardi Roelofs,

‘Leidinggeven aan steeds meer mensen en verbanden wordt steeds complexer. Maar heb je de authentieke basis in jezelf doorleefd, dan ontstaat er ruimte voor nieuw leren. En daarmee kun je de complexiteit hanteren. Het is een weg van afnemende onbevangen-heid naar het aanboren van toenemende nieuwe lagen in jezelf.’

De mensen zijn altijd leidend

‘Je hebt een doel. Maar het gaat erom voor wie je het doet. Daar zit je drive. En je hebt je team, want je kunt het nooit alleen. De mensen zijn altijd leidend. Hen inademen, het onderzoeken van hun behoefte en je vragen stellen over de legitimiteit van die behoeften. En aan jezelf de vraag stellen: hoe zit ik er zelf in? Kan ik het? Wil ik het? Omring je met tegengestelde mensen, met mensen van verschillende generaties en culturen die durven te zeggen “dat deugt niet”. Hoe kleurrijker het is, hoe minder tunnelvisie en des te creatiever het kan worden. Dit alles is de basis van leiderschap.’

Van kunstjes word je geen leider

Of je nu leiding geeft aan een team van vier mensen of, zoals Fierens, een programma aanstuurt over twintig landen: deze basis in en om je heen moet je hebben en beheersen.

Fierens: ‘Die basis begint bij de eerste teams, die eerste mensen aan wie je leiding geeft. Gelaagd leiderschap heb je hard nodig bij toenemende schaalgrootte. Als je goed weet hoe de actualiteit in elkaar steekt, dan kun je de complexiteit aan. Mijn stelregel daarbij is dat je twee derde moet kunnen. Dan heb je een derde tijd om nieuwe kennis op te doen. Zo komt er weer een nieuwe laag bij. Je eigen basis blijft de kern.’

‘Als je jong bent, kijk je naar leiders, naar voorbeelden. Je leest, observeert en je vormt. Je maakt het je eigen of je laat het liggen als het niet past. Geen kunstjes. Van kunstjes word je geen leider. En als je dan door het leven gevormd bent, en je het eindelijk doorhebt, is het alsof we te oud gevonden worden,’ vertelt Fierens.

Meng de generaties

Fierens legt uit dat leiderschap in Nederland nogal anders is dan internationaal: ‘Elders heeft leiderschap relatie met status en respect voor leeftijd. De senior heeft zich ontwikkeld tot een gelaagd leider met het voordeel van de tijd (gestapelde kennis en ervaring), maar met het nadeel van geen recente studie ­- als je het niet bijhoudt. De junior heeft een voorsprong met een recente studie en een minder aangetaste onbevangenheid. En hij of zij kan overigens soms al heel gelaagd zijn. Er is een nieuwe jonge generatie opgestaan die wil ondernemen en die maatschappelijk verantwoord bezig is.’

Voor deze diversiteit pleit Fierens dan ook: ‘Meng de generaties en meng veiligheid met ondernemen en avontuur. Leeftijd is een illusie.‘